D-r sc. Jelena Lužina (1950, Dubrovnik), teatrologinja.
U Puli živjela dulje od tri desetljeća (1953.-1987.), završila osnovnu školu i gimnaziju, te stekla raznovidna profesionalna iskustva: kazališna (sudjelovala, pored ostalog, i u obnovi Istarskog narodnog kazališta gotovo do njezina okončanja), pedagoška (radila kao nastavnik na nekadašnjoj Pedagoškoj akademiji), spisateljska (dvadeset godina objavljivala književno-teorijske i teatrološke tekstove u Istarskom borcu, Istarskom mozaiku, Istri, Dometima...).
Diplomirala jugoslavistiku i komparativnu književnost na Filozofskom fakultetu u Zagrebu (1973.).
Od 1987. godine živi u Skoplju, gdje je doktorirala tezom o fenomenologiji suvremene makedonske dramatike.
Redovita je profesorica Fakulteta dramskih umjetnosti Sveučilišta «Sv. Kiril i Metodij». Utemeljila i vodi Institut za teatrologiju, ostvarujući niz kapitalnih znanstvenih projekata: nacionalnih, regionalnih i međunarodnih.
Članica Društva pisaca Makedonije i Makedonskog PEN-a, te Istarskog ogranka DHK.
Objavljuje, permanentno, od 1968. godine, pišući na hrvatskom ili na makedonskom jeziku. Tekstovi su joj prevođeni na engleski, talijanski, francuski, bugarski, srpski, ruski i poljski. Objavila više od tri stotine znanstvenih studija, te više stotina književnih i kazališnih kritika i eseja.
Objavila desetak autorskih knjiga, među kojima i dvotomnu povijest makedonske drame. Priredila više od trideset antologija, zbornika i monografija objavljenih na makedonskom, hrvatskom i na engleskom jeziku.
Rukovodila leksikografskim timom koji je s uspjehom realizirao prvu digitalnu kazališnu enciklopediju u regiji, ovjenčanu najvišom makedonskom nagradom za znanost Goce Delčev(2003).
Dobitnica je više nagrada i priznanja.
Jelena Lužina
Radna bibliografija
1. Autorske knjige
1.1. Makedonska bitova drama, monografska studija (358 str.); Skopje:Kultura, 1995.
1.2. Makedonska nova drama, monografska studija (369 str.); Skopje:Detska radost, 1996.
1.3. Teatralika, studije i eseji na teatrološke teme (345 str.); Skopje:Matica makedonksa, 2000.
1.4. Teatralika, opet; studije i eseji na teatrološke teme (374 str.), Skopje:Magor, 2003.
1.5. Izabrani eseji – Selected Essays; dvojezično elektronsko izdanje, Skopje:Blesok, 2004.
1.6. Teatralika, tri, studije i eseji na teatrološke teme (348 str.); Skopje:Silsons, 2006.
1.7. Otud, vježbe iz tumačenja nekih kazališnih i književnih činjenica (330 str.); Skopje:Matica, 2008.
1.8. Osobna biblioteka, književne kritike (286 str.); Skopje:Matica, 2008.
1.9. Esej kao zavođenje, izbor eseja; Pula:IODHK, 2008.
1.10. Esej kao vježbalište, izbor eseja (212 str.); Skopje:Magor, 2010
2. Antologije / izbori:
2.1. Eugene Ionesco, Lekcija – izabrane drame; Skopje:Detska radost, 1998.
2.2. Samuel Beckett, Čekajući Godota – izabrane drame; Skopje:Detska radost, 1998.
2.3. Ten Modern Macedonian Plays – antologija makedonske drame na engleskom jeziku (488 str.); Skopje:Matica, 2000.
2.4. Kole Čašule, Izabrane drame (kn. I – II), (736 str.); Skopje:Matica, 2002.
2.5. MME... , antologija nove europske drame; Skopje:Magor, 2004.
2.6. Petar Selem, Doba režije, izbor kazališnih eseja i kritika (398 str.); Skopje:Matica, 2007.
2.7. Tome Arsovski, Diogenov paradoks – izabrane drame; Bitola:Mikena, 2008.
2.8. Pečalbari i druge drame – izbor makedonske bitove dramatike; Bitola:Mikena, 2008.
2.9. Blagoja Ivanov, Stablo, Svatovi – izbor pripovjedaka; Bitola:Mikena, 2008.
2.10. Marin Držić, Komedije i pastorale, izbor, redaktura; Skopje:Matica, 2008.
2.11. Kole Čašule, Antimemoari, izbor eseja, Skopje:MANU, 2008.
2.12. Marija Crnobori, Životić - eseji, kazališni i ini, izbor eseja, Pula:Istarsko narodno kazalište, 2011.
2.13. Slobodan Šnajder, Hrvatski Faust i druge drame - izbor, prijevod i priređivanje, Skopje:Magor, 2011.
2.14. Izgubljeni Nijemci i druge drame, tekstovi dobitnika nagrade "Kole Čašule"; Skopje:Makedonski naroden teatar; 2011.
2.15. Lost in Space and other plays - tekstovi dobitnika nagrade "Kole Čašule"; Skopje:Makedonski naroden teatar; 2011. (izdanje na engleskom jeziku).
3. Monografije:
3.1. Makedonska krvava svadba – 100 godina poslije (408 str.); Skopje:Matica, 2000.
3.2. Šiškov (310 str.); Strumica:FKT, 2002.
3.3. Ilija Milčin (248 str.); Prilep:MTF, 2003
3.4. Petre Prličko (242 str.); Skopje:Magor, 2004.
3.5. Petar Selem - autorski prilog o teatralici P. Selema; Zagreb:Školska knjiga, 2011.
4. Hrestomatije i zbornici:
4.1. Makedonska dramatika između tradicije i suvremenosti, zbornik (201 str.); Prilep:MTF, 1997.
4.2. Teorija drame i kazališta, hrestomatija (501 str.); Skopje:Detska radost, 1998.
4.3. Makedonska kazališna kritika, zbornik (310 str.); Prilep:MTF, 1998.
4.4. Gluma i režija u makedonskom kazalištu, zbornik (343 str.); Prilep:MTF, 1999.
4.5. Prilozi za povijest makeodonskog kazališta, zbornik (362 str.), Prilep:MTF, 2000.
4.6. Istražujući drugost - „Drugi“ u visokoobrazovnim nastavnim programima, zbornik (517 str.), Skopje:FIOOM, 2003.
4.7. Balcan Theatre Sphere, Conference Proceedings/zbornik (172 str.); Skopje:FDU, 2003.
4.8. Kazalište na tlu Makedonije od predhistorije do danas, kn. 1, zbornik; Skopje:MANU, 2003.
4.9. Interculturale Theatre, Conference Proceedings/zbornik (245 str.); Skopje:FDU, 2005.
4.10. Theatre and Identity, Conference Proceedings/zbornik (238 str.); Skopje:FDU, 2006.
4.11. Kazalište na tlu Makedonije od predhistorije do danas, kn. 2, zbornik; Skopje:MANU, 2007.
4.12. Makedonsko kazalište u kontekstu balkanske kazališne sfere, zbornik; Skopje:FDU, 2007.
4.13. Theatre and Memory, Conference Proceedings/zbornik (243 str.); Skopje:FDU, 2008.
4.14. Kazalište kao akcija, zbornik radova sa skupa povodom 60. obljetnice prve predstave profesionalnog ansambla Istarskog narodnog kazališta u Puli (206 str.); Pula:INK, 2009
4.15. Makedonski naroden teatar - između jučer i sutra, zbornik radova; Skopje:Makedonski naroden teatar, 2011.
5. Drugo:
5.1. Kazalište na tlu Makedonije - enciklopedija, interaktivni CD-ROM; Skopje:FDU, 2002.